राज्यातील अंत्योदय अन्न योजना आणि प्राधान्य कुटुंब शिधापत्रिका धारकांसाठी महत्त्वाचा निर्णय घेण्यात आला आहे. शिधापत्रिका धारकांची ओळख निश्चित करणे आता बंधनकारक करण्यात आले आहे. यासाठी शासनाने ई-केवायसी (e-KYC) प्रक्रिया सुरू केली आहे. यापूर्वी अनेक डेडलाईन देण्यात आल्या होत्या, मात्र अजूनही काही लाभार्थ्यांनी त्यांची आधार पडताळणी केलेली नाही. त्यामुळे आता सरकारने अंतिम मुदत निश्चित केली आहे. 28 फेब्रुवारी 2025 पर्यंत लाभार्थ्यांनी ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करणे गरजेचे आहे. अन्यथा, त्यांना शिधापत्रिकेवर मिळणारे रेशन मिळणार नाही.
या निर्णयामागील मुख्य कारणे, ई-केवायसी करण्याची प्रक्रिया, त्यासाठी उपलब्ध पर्याय, आणि अंतिम मुदतीनंतर होणाऱ्या परिणामांविषयी आपण सविस्तर माहिती जाणून घेणार आहोत.
शिधापत्रिकांवरील लाभार्थ्यांचे मृत्यू आणि स्थलांतराचा प्रश्न
राज्यातील रेशन व्यवस्थेचा आढावा घेतल्यावर असे आढळून आले की, अनेक शिधापत्रिकांवरील लाभार्थ्यांचा मृत्यू झालेला आहे, मात्र त्यांच्या नावांची अद्याप नोंद कमी केलेली नाही. त्यामुळे मृत व्यक्तींच्या नावावर अन्नधान्याचा लाभ घेतला जात असल्याची शक्यता आहे.
तसेच, अनेक लाभार्थी स्थलांतरित झाले आहेत. काही जण एका जिल्ह्यातून दुसऱ्या जिल्ह्यात गेले आहेत, तर काही जण राज्याबाहेर स्थायिक झाले आहेत. मात्र, त्यांच्या शिधापत्रिकांमध्ये योग्य बदल करण्यात आलेले नाहीत. त्यामुळे जुने रेशनकार्ड जसेच्या तसे कार्यरत राहिले आहेत.
बनावट शिधापत्रिका आणि अपात्र लाभार्थी
याशिवाय, तपासणीत आणखी एक गंभीर बाब समोर आली आहे. काही जणांनी धूळफेक करून बनावट शिधापत्रिका (डुप्लिकेट रेशन कार्ड) तयार केली आहेत. एका कुटुंबातील सदस्य दुसऱ्या ठिकाणी स्थलांतरित झाल्यावर त्याच नावाने नवीन रेशन कार्ड काढण्यात आल्याचे प्रकारही समोर आले आहेत.
शासनाच्या निर्देशानुसार, अशा प्रकारांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी आणि लाभार्थ्यांची खरी ओळख पटवण्यासाठी ई-केवायसी बंधनकारक करण्यात आले आहे. त्यामुळे आता प्रत्येक शिधापत्रिका धारकाला आपले आधार क्रमांक पडताळणी करणे आवश्यक आहे.
ई-केवायसी प्रक्रिया आणि अंतिम मुदत
शिधापत्रिका धारकांनी आपले आधार क्रमांक पडताळणी करण्यासाठी ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करणे आवश्यक आहे. यासाठी शासनाने काही महत्त्वाचे निर्णय घेतले आहेत.
ई-केवायसी करण्याचे दोन पर्याय:
1. रेशन दुकानात जाऊन प्रक्रिया पूर्ण करणे – ज्या दुकानातून आपण रेशन घेतो, तिथेच बायोमेट्रिक पडताळणी करून आपली ई-केवायसी पूर्ण करता येईल.
2. विशेष कॅम्पमध्ये जाऊन प्रक्रिया करणे – शासनाने अनेक ठिकाणी ई-केवायसी कॅम्प सुरू केले आहेत. तिथेही लाभार्थी आधार पडताळणी करू शकतात.
28 फेब्रुवारी 2025 ही ई-केवायसीसाठी अंतिम मुदत आहे. त्यानंतरही लाभार्थ्यांनी आधार पडताळणी केली नाही, तर त्यांचे शिधापत्रिकेवरील रेशन बंद केले जाईल.
शासनाचे निर्देश आणि कडक अंमलबजावणी
शासनाने स्पष्ट केले आहे की, ही प्रक्रिया बंधनकारक असून कोणत्याही कारणाने यामध्ये विलंब चालणार नाही. त्यामुळे सर्व लाभार्थ्यांनी लवकरात लवकर ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करावी.
शासनाच्या मुख्य निर्देश:
✔️ प्रत्येक लाभार्थ्याने स्वतःची ओळख आधार क्रमांकाच्या मदतीने पडताळणी करणे बंधनकारक आहे.
✔️ ज्या लाभार्थ्यांनी 28 फेब्रुवारीपर्यंत ई-केवायसी केली नाही, त्यांचे रेशन बंद करण्यात येईल.
✔️ शासनाने संपूर्ण प्रक्रियेवर लक्ष ठेवण्यासाठी पुरवठा विभागाला विशेष जबाबदारी दिली आहे.
लाभार्थ्यांसाठी महत्त्वाची सूचना
जर आपल्या शिधापत्रिकेवरील ई-केवायसी अद्याप पूर्ण झालेले नसेल, तर लवकरात लवकर ते करून घ्या. तसेच आपल्या कुटुंबातील इतर सदस्यांचीही पडताळणी झाली आहे का, याची खात्री करा.
✔️ रेशन दुकानात जाऊन आधार पडताळणी करा.
✔️ शासनाने सुरू केलेल्या विशेष कॅम्पमध्ये जाऊन ई-केवायसी पूर्ण करा.
✔️ 28 फेब्रुवारीपूर्वी प्रक्रिया पूर्ण करणे अत्यंत आवश्यक आहे.