राज्यातील लाखो लाभार्थ्यांसाठी एक मोठी आनंदाची बातमी आहे. संजय गांधी निराधार अनुदान योजना आणि श्रावणबाळ सेवा राज्य निवृत्तीवेतन योजना योजनेअंतर्गत पात्र लाभार्थ्यांना आर्थिक मदतीचे वितरण थेट त्यांच्या बँक खात्यात डीबीटी (Direct Benefit Transfer) पोर्टल द्वारे करण्यात येणार आहे. राज्य सरकारच्या सामाजिक न्याय व विशेष सहाय्य विभागाने 7 फेब्रुवारी 2025 रोजी महत्त्वपूर्ण शासन निर्णय घेतला असून, यानुसार जानेवारी आणि फेब्रुवारी 2025 या दोन महिन्यांचे अर्थसहाय्य थेट बँक खात्यात वर्ग करण्याचे आदेश देण्यात आले आहेत.
जर तुम्ही या योजनेंतर्गत आधीपासून लाभ घेत असाल किंवा भविष्यात अर्ज करण्याचा विचार करत असाल, तर ही माहिती तुमच्यासाठी अत्यंत महत्त्वाची आहे. या लेखात आपण या निर्णयाची सविस्तर माहिती, पात्र लाभार्थ्यांची संख्या, डीबीटी प्रक्रियेचे महत्त्व आणि लाभार्थ्यांसाठी पुढील मार्गदर्शक मुद्दे यावर सविस्तर माहिती जाणून घेणार आहोत.
राज्य सरकारचा महत्त्वाचा निर्णय – थेट बँक खात्यात अनुदान जमा होणार
महाराष्ट्र शासनाच्या सामाजिक न्याय व विशेष सहाय्य विभागाने 7 फेब्रुवारी 2025 रोजी महत्त्वाचा शासन निर्णय घेतला आहे. या निर्णयानुसार, संजय गांधी निराधार अनुदान योजना आणि श्रावणबाळ सेवा राज्य निवृत्तीवेतन योजना योजनेतील लाभार्थ्यांना थेट डीबीटी पोर्टलद्वारे आर्थिक मदत मिळणार आहे.
यापूर्वी लाभार्थ्यांना अनुदानाच्या रकमेचे वाटप पारंपरिक पद्धतीने करण्यात येत होते. मात्र, डीबीटी प्रणालीमुळे ही प्रक्रिया अधिक पारदर्शक आणि वेगवान होणार आहे. डीबीटी पोर्टलच्या माध्यमातून थेट लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यात पैसे जमा केल्याने कोणत्याही मध्यस्थांशिवाय लाभ घेता येईल आणि अपात्र अर्जदारांना अनुदानाचा लाभ मिळण्याची शक्यता पूर्णपणे टळेल.
किती लाभार्थ्यांना मदत मिळणार? – पात्र लाभार्थ्यांची माहिती
राज्यात संजय गांधी निराधार अनुदान योजना आणि श्रावणबाळ सेवा राज्य निवृत्तीवेतन योजना योजनेचे लाखो लाभार्थी आहेत. शासन निर्णयानुसार, 28 जानेवारी 2025 पर्यंत पात्र लाभार्थ्यांची संख्या खालीलप्रमाणे आहे:
- संजय गांधी निराधार अनुदान योजनेचे लाभार्थी: 9,352,297
- श्रावणबाळ सेवा राज्य निवृत्तीवेतन योजनेचे लाभार्थी: 10,38,788
- एकूण पात्र लाभार्थी: 19,74,085
तथापि, या लाभार्थ्यांपैकी फक्त आधार प्रमाणीकरण पूर्ण झालेल्या लाभार्थ्यांनाच डीबीटी प्रणालीद्वारे मदत मिळेल. त्यामुळे ज्या लाभार्थ्यांनी अद्याप आधार व्हेरिफिकेशन केलेले नाही, त्यांना लवकरात लवकर प्रक्रिया पूर्ण करावी लागेल.
डीबीटी प्रणाली म्हणजे काय आणि ती का महत्त्वाची आहे?
डीबीटी (Direct Benefit Transfer) प्रणाली म्हणजे शासनाच्या अनुदानाची रक्कम थेट लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यात जमा करण्याची प्रक्रिया. यामुळे लाभार्थ्यांना अनेक फायदे मिळतात, त्यापैकी काही महत्त्वाचे खालीलप्रमाणे आहेत:
1. पैशांचे थेट खात्यात वर्गीकरण:
– कोणत्याही मध्यस्थाशिवाय लाभार्थ्यांना थेट मदतीचा लाभ मिळतो.
2. अधिक पारदर्शकता:
– सरकारकडून दिले जाणारे अनुदान कोणत्याही विलंबाशिवाय आणि अपात्र लाभार्थ्यांना न मिळता योग्य व्यक्तीपर्यंत पोहोचते.
3. वेळ आणि श्रम वाचवणे:
– बँकेतील रांगा, तक्रारी आणि इतर अडचणींचा सामना करण्याची गरज भासणार नाही.
4. भ्रष्टाचाराला आळा:
– कोणत्याही एजंट किंवा मध्यस्थाची गरज नसल्यामुळे भ्रष्टाचाराचे प्रमाण कमी होते.
5. वेगवान व्यवहार:
– पारंपरिक प्रक्रियेपेक्षा डीबीटी प्रणालीमुळे पैसे लवकर मिळतात.
कोणत्या योजनांचा समावेश आहे?
राज्य सरकारच्या या निर्णयात खालील योजनांचा समावेश आहे:
1. संजय गांधी निराधार अनुदान योजना
2. श्रावणबाळ सेवा राज्य निवृत्तीवेतन योजना
3. इंदिरा गांधी राष्ट्रीय दिव्यांग निवृत्तीवेतन योजना
4. इंदिरा गांधी राष्ट्रीय विधवा निवृत्तीवेतन योजना
5. इंदिरा गांधी वृद्धापकाळ निवृत्तीवेतन योजना
या सर्व योजनांमधील पात्र लाभार्थ्यांना डीबीटी पोर्टलद्वारे अनुदान मिळणार आहे.
लाभार्थ्यांसाठी महत्त्वाच्या सूचना
जर तुम्ही या योजनेंतर्गत लाभ घेत असाल किंवा घेण्याचा विचार करत असाल, तर खालील गोष्टींची खात्री करा:
1. आधार प्रमाणीकरण पूर्ण करा:
– लाभ मिळवण्यासाठी तुमच्या बँक खात्याशी आधार लिंक असणे गरजेचे आहे.
2. बँक खाते सक्रीय ठेवा:
– बँक खाते सक्रीय नसल्यास अनुदानाची रक्कम जमा होणार नाही.
3. शासनाच्या अधिकृत वेबसाईटवरून माहिती मिळवा:
– कोणतीही दिशाभूल करणारी माहिती टाळा आणि फक्त सरकारी अधिकृत वेबसाईट आणि अधिकाऱ्यांकडून माहिती घ्या.
4. अर्ज स्थिती तपासा:
– जर तुम्ही नवीन अर्ज केला असेल, तर तो मंजूर झाला आहे का, याची तपासणी करा.
5. डीबीटी पोर्टलवर नाव नोंदणी पूर्ण करा:
– काही लाभार्थ्यांची माहिती अद्याप डीबीटी पोर्टलवर अपडेट झालेली नाही. त्यामुळे जर तुमच्या खात्यावर पैसे आले नसतील, तर तातडीने डीबीटी पोर्टलवर जाऊन तुमच्या नावाची नोंदणी पूर्ण करा.