भारत सरकारने प्रधानमंत्री आवास योजना सुरू केली असून, या अंतर्गत शहरी आणि ग्रामीण भागातील नागरिकांना परवडणारी घरे मिळवण्यासाठी अनुदान दिले जात आहे. विशेष म्हणजे, या योजनेअंतर्गत ऑनलाईन अर्ज प्रक्रिया सुरू करण्यात आली आहे. त्यामुळे लाभार्थी घरबसल्या अर्ज करू शकतात.
या लेखात आपण प्रधानमंत्री घरकुल योजनेविषयी संपूर्ण माहिती पाहणार आहोत.
– योजना कोणासाठी आहे आणि कोण लाभ घेऊ शकतो?
– शहरी आणि ग्रामीण भागासाठी वेगवेगळे नियम काय आहेत?
– अर्ज प्रक्रिया कशी आहे आणि कोणती कागदपत्रे लागतात?
– लाभार्थ्यांना किती अनुदान मिळेल आणि पैसे कसे मिळतील?
– अर्ज करण्याची अंतिम तारीख आणि महत्त्वाच्या बाबी काय आहेत?
प्रधानमंत्री घरकुल योजना म्हणजे काय?
प्रधानमंत्री आवास योजना ही भारत सरकारची महत्त्वाकांक्षी योजना असून, तिचा उद्देश देशातील प्रत्येक नागरिकाला हक्काचे घर मिळावे, असा आहे.
ही योजना मुख्यत्वे दोन भागांत विभागली आहे –
– प्रधानमंत्री ग्रामीण आवास योजना, जी ग्रामीण भागातील गरजूंसाठी आहे.
– प्रधानमंत्री शहरी आवास योजना, जी शहरी भागातील नागरिकांसाठी आहे.
शहरी आणि ग्रामीण भागातील अर्ज प्रक्रियेत काय फरक आहे?
शहरी भागातील नागरिकांसाठी ऑनलाईन अर्ज प्रक्रिया सुरू करण्यात आली आहे. आर्थिक दुर्बल घटक, अल्प उत्पन्न गट आणि मध्यम उत्पन्न गट यामधील नागरिक या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात. अर्जदार स्वतः ऑनलाईन अर्ज भरू शकतो.
ग्रामीण भागातील अर्जदारांसाठी सध्या ऑनलाईन प्रक्रिया सुरू झालेली नाही. या भागातील नागरिकांना ग्रामपंचायतच्या माध्यमातून अर्ज करावा लागेल. अनुसूचित जाती-जमाती, इतर मागासवर्गीय आणि नवबौद्ध समाजासाठी या योजनेत अधिक प्राधान्य दिले जाते.
योजनेअंतर्गत अनुदान किती मिळते?
प्रधानमंत्री घरकुल योजनेअंतर्गत शहरी आणि ग्रामीण भागात वेगवेगळी अनुदानरचना ठेवण्यात आली आहे.
शहरी भागात आर्थिक दुर्बल घटक, अल्प उत्पन्न गट आणि मध्यम उत्पन्न गटातील नागरिकांना घरकुलासाठी ठराविक प्रमाणात अनुदान दिले जाते. ग्रामीण भागातील नागरिकांसाठी हे अनुदान थोडे वेगळे असून, आदिवासी आणि डोंगराळ भागातील लाभार्थ्यांसाठी अधिक अनुदान दिले जाते. सरकारकडून मिळणारी ही रक्कम थेट लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यावर डीबीटीच्या माध्यमातून जमा केली जाते.
अर्ज करण्यासाठी पात्रता आणि आवश्यक कागदपत्रे
प्रधानमंत्री घरकुल योजनेत अर्ज करण्यासाठी काही महत्त्वाच्या अटी ठरवण्यात आल्या आहेत.
– अर्जदार हा भारताचा नागरिक असावा.
– अर्जदाराच्या किंवा त्याच्या कुटुंबाच्या नावावर स्वतःच्या मालकीचे घर नसावे.
– कुटुंबातील कोणत्याही सदस्याने मागील काही वर्षांत घरकुलाचा लाभ घेतलेला नसावा.
– अर्जदाराच्या आधार कार्डला मोबाईल नंबर लिंक असणे आवश्यक आहे.
योजनेसाठी अर्ज करताना काही कागदपत्रे आवश्यक आहेत.
– अर्जदार आणि कुटुंबातील सदस्यांचे आधार कार्ड
– रहिवासी प्रमाणपत्र
– तहसील कार्यालयाकडून मिळालेले उत्पन्न प्रमाणपत्र
– अनुसूचित जाती-जमाती, इतर मागासवर्गीय लाभार्थ्यांसाठी जात प्रमाणपत्र
– बँक पासबुक आणि खाते क्रमांक
– जागेचा पुरावा, जसे की सातबारा उतारा किंवा इतर दस्तऐवज
– पीएम स्वानिधी किंवा बांधकाम कामगार रजिस्ट्रेशन क्रमांक असल्यास
अर्ज कसा करायचा आणि कुठे करायचा?
शहरी भागातील नागरिक अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन अर्ज करू शकतात.
– अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी.
– नागरिकांसाठी दिलेल्या पर्यायावर क्लिक करावे.
– आधार क्रमांक टाकून ओटीपीद्वारे खात्री करावी.
– अर्जदाराची सर्व माहिती भरून आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करावीत.
– अर्ज जमा करून मिळालेल्या अर्ज क्रमांकाची नोंद करून ठेवावी.
ग्रामीण भागातील नागरिक ग्रामपंचायत किंवा नगरपालिका कार्यालयात अर्ज करू शकतात.
– आपल्या ग्रामपंचायतीत किंवा नगरपालिका कार्यालयात जाऊन अर्ज घ्यावा.
– अर्ज व्यवस्थित भरून आवश्यक कागदपत्रे जोडावीत.
– ग्रामसेवक किंवा अधिकाऱ्याकडे अर्ज सादर करावा.
– मंजुरी मिळाल्यानंतर थेट बँक खात्यात अनुदान जमा होईल.
घरकुलासाठी फायनान्स मिळवण्यासाठी मदत मिळेल का?
प्रधानमंत्री आवास योजनेअंतर्गत बँका गृहकर्जावर सवलतीच्या दराने व्याजदर देतात. यामध्ये अनेक मोठ्या बँका सहभागी असून, या योजनेच्या लाभार्थ्यांना गृहकर्ज मिळवण्यासाठी सुलभ प्रक्रिया असते.महत्त्वाच्या तारखा आणि अंतिम मुदत शहरी भागातील नागरिकांसाठी अर्ज करण्याची अंतिम मुदत सरकारने जाहीर केली आहे. ग्रामीण भागातील अर्ज प्रक्रियेची माहिती लवकरच उपलब्ध होईल.